Yayınlanma: 08 Eylül 2023
Bu Arapça kökenli kelimenin Türkçemize gelip yerleşmesinin hoş bir hikayesi de var.
İki yoksul arkadaş.
Hamama gitmişler.
Soyunurken biri, diğerinin don ile atletinin postacıların mektupları doldurduğu posta çuvalı kaba kumaşından dikildiğini ve üzerinde “cemaziyelevvel” yazısının da olduğu gibi durduğunu görmüş. Benden de yoksul, baksana kendine posta çuvallarından iç çamaşırı dikmiş diye düşünmüş.
Zaman akmış.
Yıllar geçmiş.
Arkadaşı yüksek makamlara gelmiş ve etrafına hükmetmeye, fikir satmaya, herkesi küçümsemeye, geçmişini saklamaya başlamış. Ondan koltuk kapma peşinde olan bir kısım yağcılar da; “ne büyük, ne gün görmüş, ne bilgili bir adam olduğunu” anlatıyorlarmış. Hamamdaki günleri hatırlayan eski arkadaşı; “Bırakın yahu ben onun cemaziyelevvelini de bilirim” demiş.
★★★
Geçmişi unutan.
Bugünü anlayamaz.
Şu sırada iktidarın önde gelen sözcüleri, ülkede sebep oldukları büyük yangını örtmeye çalışırken; “Sorun ekonomik değil, psikolojik. Etiketlerde yüksek oranda fiyat artışı yapıyorlar. Demek ki fiyatlama güdüsüyle karşı karşıyayız. Allah’ın izniyle enflasyonu dize getireceğiz. Türkiye Yüzyılının Refah Planı yeni OVP yaptık” diye sayıp sıralıyorlar.
Bir dakika!
Psikoloji insan davranışlarının bütünüdür. Ekonomi de zaten baştan sona insan psikolojisidir. Her toplumda, her modelde, her çağda insanlar üretirken, paylaşırken ve tüketirken şartlar neyse ona göre davranırlar. Bu davranışların bütünü de ekonomik hayatı yaratır.
★★★
Bugün şuraya geldik:
Bakkal, manav, berber, lokanta sahibi, kafe işleteni, simitçi, fırıncı, tüm esnaf, tüccar, sanayici, bankacı, sigortacı, ithalatçı kendi ürettiği, alıp sattığı mallara ve hizmetlere zam yapabiliyor. Bir de milletvekilleri, cumhurbaşkanları kendi maaşlarını artırabiliyorlar. Sadece işçiler, memurlar ve emekliler maaşlarına ücretlerine istedikleri zammı yapamıyorlar. İşçiler, memurlar ve emekliler de maaşlarına, ücretlerine zam yapabilecek durumda olsalardı tıpkı esnaf, tüccar, sanayici, bankacı, milletvekilleri ile cumhurbaşkanı gibi psikolojilerini levye yapıp ekonomilerini alev olmuş yanmakta olan enflasyondan koruyabileceklerdi.
Bu hem psikoloji.
Ve hem ekonomi.
★★★
Cemaziyelevvelinizi aklı olan herkes biliyor; Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini çekiç yaptınız. TL’nin başına vurdunuz. Değersiz TL yaratarak yani ucuz emek sömürüsüne yaslanarak ihracatı patlatmayı ve döviz açığını bu yoldan kapatmayı, enflasyonu da aşağı çekmeyi planladınız. Cemaziyelevvelinizin içinde ayrıca; çoğu dış borçla yapılan ve zarar eden gösteriş yatırımları vardı. Bu dış borçla pahalı yatırımlarla kendi zengininizi yaratarak partinize destekçiler de buldunuz. Merkez Bankası’nın 128 milyar dolar döviz rezervi cemaziyelevvelinize uygun olarak eridi, döviz açığı da kapanmayınca 2018’de 1 dolar= 5 TL’den 2023’te 1 dolar= 27 TL’ye geldi.
Ve enflasyon patladı.
Ve dolar fiyatı patladı.
Ve döviz açığı patladı.
Ve kur koruma patladı.
Ucuz emek patladı.
Verimsizlik patladı.
Etiketler de güdülendi.
Altta kalanın canı çıktı.
Yarattığınız derin ekonomik krizin faturasını işçi, memur, emekliye yıkarak yeni dış borç taze dolar bulma planı (yeni OVP) yaptınız. Buna da geçiş dönemi demektesiniz.
Biz biliyoruz!
Cemaziyelevvelinizi!
Mercedes’ten insin Togg’a değil otobüse binsin!
Bizim SÖZCÜ Gazetesi’nin birinci sayfasını yapan arkadaşlarımız temiz bir vatanseverlik duygusu ile “Millete kemer sıktırıyorlar, kendileri bol keseden harcıyorlar. Makam aracı lüks ithal Mercedes’ten inin yerli üretim Togg’a binin” manşeti attılar. Tasarruf hamlesinin tutması için başta Cumhurbaşkanı tüm devlet üst kadrosunun Mercedes’ten inip Togg’a değil otobüslere, tramvaylara, metroya binip makamlarına halk gibi gidip gelmeleri gerekir. Çok derin bir ekonomik krize düşürüldük. Devlet koltuğu sahibi olmuşların 156 bin makam otosu varmış. Togg’un ne kadarının yerli olduğunu bilmiyoruz. Togg CEO’su teknoloji yazan gazetecilerden sonra AKP ve CHP milletvekillerini de fabrikaya davet etti. Geziye katılan CHP milletvekilleri “Togg tesislerine hayran kaldıklarını” açıkladılar, fakat fabrikadaki ithal 250 robotun hangi ithal parçaları birbirine kaynattığını, Togg otomobilinin ne kadarının yerli muhteva olduğunu, Togg otomobilinin kaça mâl edilip, kaça satıldığını, her yıl ve kaç yıl ne kadar zararın göze alındığını sorup öğrenmeyi ve halka açıklamayı akıl edemediler. İktidar milletvekilleri gösteriş peşinde, muhalefet milletvekillerinde akıl tutulması.
News
